Ana içeriğe atla

İstatistiklerle Ankara 2015 Yayınlandı

20 Kasım 2015

Temel Göstergeler, Ankara'da Yaşamak, Ankara'da Çalışmak ve Ankara'da Çevre ve Enerji başlıkları altında dört bölümden oluşan ve yıllık olarak yayınlanan raporda, çok çeşitli ve kapsamlı veriler sunulmuştur. Resmi veri kaynaklarının yanı sıra kurumlardan elde edilen detaylı veriler, il ve ilçe düzeylerinde verilmiştir.

Kalkınmayı ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarıyla bir bütün halinde ele alan bu yayında Ankara verileri yıllar itibariyle verilmiş, sunulan bilgiler zengin tablo ve grafiklerle desteklenmiştir.

Yayına ulaşmak için http://www.ankaraka.org.tr/archive/files/yayinlar/istatistiklerle-ankara-2015.pdf 

Raporda öne çıkan bazı satır başlıkları:

Temel Göstergeler

Temel göstergelerde Ankara nüfusu 2014 yılı itibariyle 5,15 milyon kişi olup yıllık nüfus artış hızı %2,06 olmuştur. Kilometrekareye 210 kişinin düştüğü Ankara'da net göç hızı %7,8 olarak ölçülmüştür. Ortanca yaşın 32,3 olduğu Ankara'da toplam yaş bağımlılık oranı %40,52'dir. Ankara'da işgücüne katılma oranı %51,6 iken işsizlik oranı %11,5'tir. Genç işsizlik oranının %21,7 olduğu Ankara'da istihdam oranı ise %45,6 olarak açıklanmıştır.  Sosyal hizmetler ve diğer göstergelere bakıldığında Ankara hastanelerinde yüz bin kişi başına 357 yatak bulunurken, trafikte bin kişi başına 223 özel otomobil bulunmaktadır.

Ankara'da Yaşamak

Ankara'da sosyal hayatı yakından ilgilendiren verilerin paylaşıldığı bu bölümde nüfus ve demografi, göç, sosyal hizmetler, sivil toplum, sağlık, eğitim, konut ve barınma, ulaşım, haberleşme ve kültür sanat gibi konular işlenmiştir. Öne çıkan göstergelere bakılacak olursa 5,15 milyonluk nüfusuyla Ankara, Türkiye nüfusunun %6,63'ünü barındırmaktadır. İlçelerdeki nüfusa bakıldığında Çankaya, Keçiören, Yenimahalle, Mamak, Etimesgut, Sincan ve Altındağ'ın Ankara nüfusunun büyük bir kısmını kapsadığı anlaşılmaktadır. Nüfusun demografik özelliklerine bakılacak olursa, Ankara nüfusunun yarısının 32,3 yaşından genç olduğu anlaşılmaktadır. Bu özelliği ile Ankara, Türkiye ortanca yaşı olan 30,7'den ve İstanbul ortanca yaşı olan 31,2'den yaşlı, İzmir ortanca yaşı olan 34,9'dan gençtir. Medeni duruma göre nüfusun ortalama %65'inin evli olduğu Ankara'da, erkeklerin ortalama 30,6, kadınların 26,4 yaşında evlendiği ortaya çıkmıştır. Beşeri sermayenin oldukça kuvvetli olduğu Ankara'da bitirilen eğitim durumuna göre yüksekokul veya fakülte mezunlarının oranı 19,03 olurken bu oran İstanbul'da14,79, İzmir'de 14,68'dir. Göç göstergeleri incelendiğinde Ankara'nın en çok 20-24 yaş grubunda göç aldığı ve verdiği anlaşılmıştır. Ankara son beş yılda toplamda en çok İstanbul, Yozgat ve Kırıkkale illerinden göç almış; İstanbul, İzmir ve Çankırı illerine göç vermiştir. Sağlık alanında yüz bin kişi başına 357 yatağın düştüğü Ankara'da yine yüz bin kişi başına 320 hekim düşmektedir. Ankara'da 6 yaş ve üzeri nüfusun %2,41'i okuma yazma bilmemektedir. Kadınlarda okuma yazma bilmeyenlerin oranı %4,12 iken erkeklerde %0,67'dir. 21 yükseköğretim kurumunun bulunduğu Ankara'da toplam 19 bin öğretim elemanı, lisans ve önlisans düzeyinde toplam 252 bin öğrenci bulunmaktadır. Ulaşımda havayolu toplam yolcu trafiğinde Ankara, İzmir ile başa baş, İstanbul'un gerisindedir. Dış hatlar yolcu sayısında 2014 yılında bir önceki yıla göre hızlı bir düşüş yaşamıştır.

Ankara'da Çalışmak

Ankara'da ekonomik hayatı gözler önüne seren bu bölümde temel ekonomik göstergeler, dış ticaret, gelir dağılımı ve yoksulluk, istihdam, yatırım ve teşvikler, ar-ge ve yenilikçilik tarım ve turizm gibi konular işlenmiştir. Bölgelere göre Gayrı Safi Katma Değer (GSKD) üretiminde Ankara Türkiye'nin 2. büyük kenti olarak tespit edilmiştir. Kişi başı GSKD değeri Ankara'da yaklaşık 20 bin TL olarak hesaplanmaktadır. Sektörlerin Bölge GSKD'sindeki payı incelendiğinde %71,5 hizmetler, %25,7 sanayi ve %2,8 tarım sektörleri dikkat çekmektedir. Dış ticaret rakamları incelendiğinde Ankara'nın 2014 yılında 8,1 milyar ABD doları tutarında ihracat yaparken, 11 milyar ABD doları ithalat yaptığı görülmektedir. Ankara'nın son beş yılda en fazla ihracat yaptığı ülkeler Çin, ABD, Irak, Azerbaycan ve Almanya olmuştur. Son beş yılda en fazla ithalat yapılan ülkeler ise ABD, Çin, Almanya, İtalya ve Güney Kore olmuştur. Düzey 1 bölgelerinde yoksulluk ve gelir dağılımı verileri incelendiğinde Ankara'nın da içinde bulunduğu TR5 Batı Anadolu bölgesinde yoksulluk oranı 2013 yılında %19,1, Gini katsayısı ise 0,40 olarak hesaplanmıştır. İstatistiklerle Ankara 2015 çalışmasının basımından sonra TÜİK tarafından açıklanan bilgilere göre İBBS Düzey 2'de tek il olarak temsil edilen Ankara'da Gini katsayısı 2014 yılında 0,38 olmuştur. Yine aynı çalışmaya göre Ankara 20 bin 446 TL ile, ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri en yüksek bölge olmuştur. Bu bölgeyi, 19 bin 62 TL ile İstanbul ve 16 bin 935 TL ile İzmir izlemektedir. Ankara'da işgücüne katılma oranı 2014 yılında %51,6 olurken istihdam oranı ise %45,6 olarak hesaplanmıştır. Yine aynı dönem için işsizlik oranı %11,5 olurken genç işsizlik oranı ise %21,7 olarak hesaplanmıştır. Ankara 21 üniversitesi, 8 teknoparkı, 11 OSB'si ve çok sayıda araştırma merkezi ile yüksek bir beşeri sermaye ve güçlü bir teknolojik altyapıya sahiptir. Ankara'daki teknoparklarda faaliyet alanları incelendiğinde %44 yazılım, %23 bilgisayar ve iletişim teknolojileri, %8 elektronik, %5 medikal, %3 savunma sanayi alanlarının dağılımı ön plana çıkmaktadır. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılan üniversiteler arası girişimcilik ve yenilikçilik endeksinde ilk 5 üniversitenin 3'ü Ankara'dandır. Devlet desteklerinde de yine Ankara ilinin ağırlığı dikkat çekmektedir.

Ankara'da Çevre ve Enerji

Bu bölüm altında sanayi, enerji, ulaşım, çevre, iklim değişikliği gibi konular işlenmiştir.  Beş milyonluk nüfusa sahip Ankara'da kişi başına yaklaşık 19 m2 yeşil alan düşmektedir.  Ulaşımsa büyük ölçüde karayoluna bağımlı olan Ankara'da, kara yolu ulaşımında raylı sistemler ve elektrikle çalışan sistemlere göre daha fazla sera gazı salınımı gerçekleşmektedir. Kişi başı mesken elektrik tüketiminde Ankara Türkiye 8.si olurken ilk üç il Muğla, İzmir ve Antalya olmuştur. Kişi başına toplam elektrik tüketiminde ise Ankara, Türkiye sıralamasında 38.konumdadır. Bu göstergede ilk üç ilimiz ise Çanakkale, Kocaeli ve Tekirdağ'dır. Kişi başına sanayi elektrik tüketiminde Ankara, Türkiye 50.si olan il konumundadır. Bu göstergede Çanakkale birinci, Kocaeli ikinci, Tekirdağ ise üçüncüdür.